Нэг удаагийн амны хаалтны (маск) автомат машин бүтээсэн “Ухаалаг систем” компанийн захирал П.Энхмандах, 20К клубийн үүсгэн байгуулагч Г.Энхболд нартай ярилцлаа.

-Энэхүү автомат машиныг зохион бүтээхэд ямар хүмүүс оролцсон бэ?

-Инженер, программ, механик, дизайны багууд мөн судалгааны баг ажилласан.

Программ, техникийн шийдэл, механик хийц гээд бүхий л шийдлийг монгол залуус гаргасан.

-Хэзээнээс хэрэглээнд нэвтрүүлэх вэ?

-Хэрэглээнд нэвтрүүлэхэд бэлэн болчихоод байна. Энэ бол эхний модел нь. Дараа дараагийн модел захиалагчдын захиалгын дагуу хэлбэр, дүрс, хэмжээ нь өөрчлөгдөж болох юм. Үндсэн зарчим нь гарчихсан, ажиллагаа нь жигдэрчихсэн. Автомат машин ажиллаж байгаа гэсэн үг.

-Уг АТМ-д хэдэн үйлдэл хийж маскаа гаргаж авах вэ?

-Дэлгэцэн дээр маскны тухай санамж, мэдээлэл явж байна. Худалдан авахдаа хоёр төрлөөр гүйлгээ хийнэ. Бэлэн мөнгөөр шууд худалдан авч болно. Бас бэлэн бусаар QR кодоор гүйлгээ хийж болно. Худалдаж авах гэдэг товчийг дарахад сонголт гарч ирнэ. QR кодоор авахаар бол “Хэдийг худалдаж авах вэ” гэдэг сонголт гарч ирнэ. Тэгэнгүүт интернэт банкныхаа аппликэйшнээрээ кодоо уншуулангуут төлбөр хийгдээд маск автоматаар гараад ирнэ.

-Одоогоор хэдэн төрлийн маск байгаа вэ?

-Нэг удаагийн маск байгаа. Нэг нэг ширхгээр гарч ирнэ. Тухайн хүн хэдийг бол хэдийг ч авч болно.

-Маск тус бүртээ гялгар ууттай юу?

-Тус тусдаа гялгар ууттай.

-Энэ автомат машиныг бүтээхээс өмнө хэрэглэгчдийн дунд судалгаа явуулсан л байх?

-Автомат машиныг хийх санаа анх явж байхад ч тэр, хийж байхад ч тэр, одоо хийчихээд хэрэглээнд нэвтрүүлэхэд бэлэн болчихсон байгаа энэ үед хүмүүс 100 хувь дэмжиж, “Ямар гоё бүтээл вэ” гэцгээж байна.

-Коронавирусийн дэгдэлттэй энэ үед амны хаалтны АТМ гэдэг бол үнэхээр цаг үеэ олсон, мэдэрсэн ажил боллоо шүү дээ?

-Тэглээ. Ямар нэг супермаркет, үйлчилгээний газар руу орох гэтэл амны хаалтаа мартчихсан байдаг тохиолдол бий. Энэ тохиолдолд тухайн үйлчлүүлэгч болон үүдний жижүүрийн хооронд үл ойлголцол гарна. Яг энэ үед тэр газрын үүдэнд амны хаалтны автомат машин байвал “Та эндээс маскаа худалдаж аваад зүүж, дотогш нэвтэрнэ үү” гэвэл үнэхээр боловсон, хэн хэндээ асуудалгүй шийдэл болно. Хэрэглэгч рүүгээ хандсан маш сайхан үйлчилгээ болж харагдаж байгаа юм.

Төрийн ямар нэгэн байгууллага руу орох болтол маскаа мартсан байлаа гэхэд хамгийн ойрын эмийн сан хаана билээ гээд эрж хайж, цаг алдана. Хамгийн ойрын эмийн сан хаана байгааг бүү мэд.

-Автомат машиныг хаагуур хаагуур суурилуулах вэ?

-Бүх үйлчилгээний байгууллагууд, төрийн үйлчилгээний байгууллагууд, худалдааны төвүүд, галт тэрэг, нисэх онгоцны буудал, сургууль, цэцэрлэг гэх мэт. Маскийг худалдаалах боломжгүй иймэрхүү газруудад энэхүү машиныг суурилуулснаар тухайн иргэн дурын газраасаа маск худалдан авах боломжийг өгч байгаа ухаалаг хэрэглээ болж байгаа юм.

-Маскны автомат машин хаана хаана байрлаж байгааг гар утсаа ашиглан харж болох аппликэйшн дагаад хөгжих байлгүй?

-Хөгжүүлэлтийн явцад автомат машиндаа зориулсан аппликэйшн зохион бүтээхээр төлөвлөчихсөн байгаа. Боломжтой.

-Бусад орнуудад үүнтэй төстэй автомат машин байгаа болов уу?

-Хайрцагтай, хайрцагтаа 10, 20 ширхгээр багцаараа байдаг ч юм уу, тиймэрхүү шийдэлтэйг нь харсан л даа. Харин манайх шиг ийм ширхгээр гардаг, нэг удаагийн маскинд зориулагдсаныг нь хараагүй. Тэгэхээр байхгүй байж магад.

-Монгол залуус ийм автомат машин зохион бүтээснийг манай төр засгийнхан, эрүүл мэндийн салбарынхан мэдсэн үү. Хамтран ажиллах санал тавьсан уу?

-Шив шинэ бүтээгдэхүүн. Одоогоор бид хандаагүй. Ийм шинэ бүтээл гарлаа хэмээн “Өдрийн сонин”-оор ийнхүү зарлаж байгаа юм.

-Монголчууд амны хаалт зүүж хэвшлээ. Хүйтэн сэрүүний улирал эхлэхэд л маск зүүцгээнэ гэж одооноос ярьцгааж байна?

-Сая карантины үеэр хүүхдийн эмнэлгүүдийн ор хоосон, ямар ч ачаалалгүй, хүүхдүүд ханиад хүрээгүй шүү дээ. Тэгэхээр гол буруутнууд нь бид өөрсдөө л байжээ, тээгч болж байдаг. Цаашдаа ялангуяа олон нийттэй харилцдаг банкны теллерүүд, худалдагчид, эмч, багш нар нэг удаагийн амны хаалтыг байнга зүүж хэрэглэж байвал ханиад, томуу, уушгины сүрьеэ гэх мэт амьсгалын замаар халддаг бүх өвчин Монголд статистикаар багасна. Тэгэхээр монголчууд маск зүүж хэвшээсэй гэж бодож байна.

-Хүмүүс одоо маск худалдаж авахаараа аль болох олон ширхгээр, болвол боодлоор нь худалдаж авдаг сонирхолтой болжээ. Энэ нь цаанаа эрэлт үүсгэж, хомсдол үүсгэх шалтгаан болно шүү дээ. Амны хаалтны автомат машин олон байвал хомсдол үүсэхгүй юм даа харж байна?

-Нөгөө талдаа амны хаалт бөөнөөр нь худалдан авах боломжгүй хэсэг байж болно шүү дээ. Бас кармандаа бэлнээр 1000 төгрөгтэй явж байж ч болно. Тэрэндээ таарсан нэг бол нэг, хоёр бол хоёр ширхэг маскийг л худалдаад авчихна. Заавал хоёр ширхэг, боодлоор нь авмааргүй байж болно шүү дээ. Гэх мэтээр бүх асуудлыг маш ухаалгаар шийдсэн болохоор хэрэглэгчдэдээ ойр бүтээгдэхүүн юм.

-Танай автомат машиныг үзье, сонирхъё гэвэл хаана очих вэ?

-Одоогоор манай оффис дээр байгаа. Баянбүрдийн тойргийн зүүн талд Com­puter mall-ийн долдугаар давхар, 727 тоотод ирэх буюу 91916545 гэсэн дугаарын утсаар холбогдож тодруулж болно оо.

-Энэ автомат машиныг бүтээх санаачилгыг Твиттерийн 20К клубийнхэн гаргажээ?

-Манай 20К клубт янз бүрийн авьяастай, боловсрол, мэдлэгтэй салбар салбарын хүмүүс байдаг юм. Бүх салбарын хүмүүс байдаг л даа. Тэрэн дундаа 20К клубийн инженерүүд ярилцаад нийгэм рүү чиглэсэн, нийгмийн хариуцлагын хүрээнд юм бүтээцгээе гэж хоорондоо ярилцаад маскны машины зохион бүтээе гэж тохиролцсон юм. Жилийн өмнө энэ яриа болсон л доо. Яриа, санааны түвшинд л байсан. Тэгээд хагас жил хэртэй судалгаа хийж байтал коронавирус халдвар дэгдэнгүүт бид энэ ажлаа эрчимжүүлье, бодит ажил болгоё гэж шийдсэн. Судалгаа, бэлтгэл ажлаа хийгээд одоо л ингээд эхний бүтээгдэхүүн болох автомат машин маань гараад байна. 20К клубийнхэн нийгмийн хариуцлагын хүрээнд бүх салбарт янз бүрийн ажил хийж, өрнүүлдэг. 20 мянгаас дээш дагагчтай жиргээчдийн клуб юм. Сошиалын идэвхтэй, эерэг манлайлалд уриалсан ийм клуб байдаг юм. Энэхүү нэг удаагийн маскны автомат машиныг зохион бүтээх санаачилгыг тус клубийн залуус анх гаргасан. Харин “Ухаалаг систем” компани уг санаачилгыг хэрэгжүүлж, ажил хэрэг болгоод байна.

Д.Гансаруул