Хөрөнгө, орлогын мэдүүлэгүүд дэх “гайхамшиг”: Шорлог бэлтгэх төхөөрөмжөөс нисэх онгоц, том гараажаас см2 хэмжээтэй эзэмшил газар хүртэлх “эд хөрөнгө”

Авлигатай тэмцэх албадууд төрийн албан хаагчдын хөрөнгө, орлогын мэдүүлгийг хянан шалгах ажилд ханцуй шамлан орж байна.

Төрийн албан хаагчид ялангуяа доод албан тушаалтнуудын хувьд хөрөнгө, орлогын мэдүүлгээ жил бүр мэдүүлэх нь ёс төдий зүйл болжээ. Албан тушаалтнууд мэдүүлгээ тэгсгээд бөглөөд өгдөг, авлигатай тэмцэх албаны ажилтнууд мэдүүлгийг үзэж сонирхдоггүй бололтой. Хөрөнгө, орлогын мэдүүлэгт дурдсан үнэтэй авто машин, хувийн онгоцны цуглуулга хэрхэн бий болсон, шорлог хийх төхөөрөмж, нохойны үүр зэргийг мэдүүлсэн, мөн орон сууцаа цэнгэлдэх хүрээлэн, эзэмшлийн газраа хэрхэн шуудангийн марк болгон хувиргасныг мэдэхгүй, тодруулахгүй байна.

“Трансперенси интернешнл Россия” олон улсын байгууллагаас Орос Улсын 137404 депутат, албан тушаалтны хөрөнгө, орлогын мэдүүлэгтэй танилцан судлах явцдаа зарим мэдүүлэг гаргагчийн эд хөрөнгө санаанд багтамгүй их хэмжээтэй байгааг мэдсэн байна. Тухайлбал Ямало-Ненецийн автономит тойргийн Хууль тогтоох хурлын гишүүн асан, нисэхийн тээврийн “Ямал” компанийн ерөнхий захирал Василий Крюкийн эзэмшлийн газар нь Словени Улсын нутаг дэвсгэрээс илүү 22,9 мянган км2 байна.

Төрийн Думын гишүүн Андрей Палкин 2015 онд мэдүүлэгтээ хагас тэрбум рублийн орлогоо мэдүүлж хууль тогтоогчдоос орлогоороо дээд амжилт тогтоож байжээ. А.Палкин нь депутат болхоосоо өмнө 90 гаруй орон сууц, 200 орчим тээврийн хэрэгсэлтэй байжээ. Төрийн Думд Дагестан улсыг төлөөлж гишүүнээр ажиллаж байсан, талийгаач Владимир Ашурбеков 2015 онд мэдүүлэгтээ 627 606 м2 талбайтай шилтгээнтэй гэж мэдүүлсэн байна. “Архангельское” эдлэн газрын музейн захирал Вадим Задорожный 11 ширхэг нисэх төхөөрөмжтэй гэж мэдүүлэгтээ дурдсан байв.

Орхигдсон “таслал”. Дээр дурдсан их хэмжээний хөрөнгийн тухай сонссон Оросын жирийн иргэдэд тэднийг хаанаас, хэрхэн ийм их хөрөнгөтэй болсон тухай асуулт үүсч, бодит байдалд байхгүй гэсэн эргэлзээ төрдөг. Жишээлбэл Санкт-Петербург мужийн Хууль тогтоох хурлын гишүүн Ольга Романовская хоёр га (19 728 м2) талбай бүхий машины гаражтай байна. Батлан хамгаалах яамны албан тушаалтан Мальцев гэдэг хүн 42 154 м2 талбай бүхий орон сууцтай гэж мэдүүлсэн (цэргийн байгууллагын албан хаагчдын хөрөнгө, орлогын мэдүүлэг нууцлалын зэрэглэлтэй). Мөн цэргийн албан тушаалтны Тереховын эхнэр нь 42 147 км2 талбай бүхий зуслангийн байртай байна.

Новосибирск мужийн Бжуско хотын боловсролын байгууллагын нягтлан бодогч 2015 онд 43 178 м2 талбай бүхий орон сууцтай гэж мэдүүлсэн байна. Свердсловск мужийн 45 дугаар шоронгийн орлогч дарга Константин Арафаилов мөн адил 43 338 м2 талбайтай орон сууцтай болох талаараа мэдүүлжээ.

“Трансперенси интернешнл” байгууллагын шинжээчид дээрх мэдүүлсэн хөрөнгө орлогын тоонуудад алдаа гаргаж, орон андууран таслалыг орхигдуулсан гэж үзсэн байна. Мэдүүлэг гаргагч албан тушаалтнууд хөрөнгө, орлогоо мэдүүлэхдээ хайнга ханддаг мөн авлигатай тэмцэх албаны ажилтнууд мэдүүлгийг нягтлан шалгахгүй, ажилдаа хариуцлагагүй хандаж байгааг нотолж байна.

Их, бага. Зарим албан тушаалтнуудын мэдүүлэгтэй танилцахад ургуулан бодхоор зүйлүүд гарч ирдэг байна. Тухайлбал Эрхүү хотын баян депутатуудын нэг болох Нина Чекотова мэдүүлэгтээ “туршилтын лаборатори” мэдүүлжээ. Батлан хамгаалах яамны албан тушаалтан Н.Г.Легенькая мэдүүлэгтээ өөрийн овгийг мэдүүлсэн байна.

Санкт-Петербург хотын Улсын орон сууцны газрын даргын орлогч, байцаагч Егор Тратников мэдүүлэгтээ 20 км2 талбайтай “амьтан тэжээх байр” гэж мэдүүлснийг авилгалтай тэмцэх албаны шинжээчид эдлэн газраа ийнхүү мэдүүлсэн гэж үзжээ.

Зарим албан тушаалтнууд мэдүүлэгтээ инээдтэй зүйл мэдүүлэх тохиолдол гардаг.

“Крымский” агрохимийн үйлчилгээний төвийн нягтлан бодогч 2014 онд мэдүүлэгтээ эхнэрийн эзэмшлийн 22,49 см2 хэмжээтэй газрыг мэдүүлсэн бол Томск мужийн захирагчийн орлогч Андрей Кнорр чимэглэлийн модон шон, Приморийн хязгаарын Улсын бүртгэлийн газрын дарга Евгений Русецкий нүүрсээ хадгалах амбаар, шорлог бэлтгэх төхөөрөмжтэй гэж мэдүүлсэн байна.

Чечень улсын Цагдаагийн дарга, хошууч генерал Апт Алаудинов олон хүүхэдтэй, жилд 2- 4 сая рублийн орлоготой гэсэн мөртлөө мэдүүлэгтээ зөвхөн эхнэрийн эзэмшлийн орон сууцнаас өөр зүйл мэдүүлээгүй байна. 

Гарч байгаа алдааг яаж засах вэ? Авлигатай тэмцэх албаны хариуцсан байгууллага нь хуулиар тогтоосон хяналт шалгалтын үйл ажиллагаандаа ёс төдий хандаж байгаагаас албан тушаалтнууд хөрөнгө, орлогоо мэдүүлэхдээ хайнга хандаж байна гэж Трансперенси интернешнл олон улсын байгууллагын шинжээчид үзсэн байна.

“Дээрх алдаанууд нь мэдүүлэг дэх хөрөнгө орлогыг эд хөрөнгийн бүртгэлийн лавлагаа мэдээлэлтэй харьцуулан шалгаж байгаа эсэх, эд хөрөнгийн өсөлт нь орлого, хуримтлалтай тохирч байгаа, мэдүүлгээ үнэ зөв бодитой мэдүүлж байгаа эсэхд эргэлзэхэд хүргэж байна. Тиймээс мэдүүлгийг тодорхой хэмжээнд цахимжуулж дээр дурдсан алдааг гаргахгүй байж болно гэсэн саналыг Трансперенси интернешнл байгууллагаас гаргасан.

Мэдүүлэг дэх мэдээллээс ажил хэргийн, мэргэжлийн, хувийн ашиг сонирхлын шинж чанар, байдлыг мэдэх боломжтой бөгөөд сонирхлын зөрчлөөс урьдчилан сэргийлэх боломж нээгдэх юм.

Эх сурвалж: pasmi.ru