-Э.ОЮУНБОЛДЫН ДАВАА БҮРИЙГ ХҮЧИНГҮЙ БОЛГОЖ, БАРИЛДАХ ЭРХИЙГ НЬ ХОЁР ЖИЛЭЭР ХАССАН, ЦОЛЫГ НЬ ХУРААХ САНАЛЫГ МОНГОЛ УЛСЫН ЕРӨНХИЙЛӨГЧИД ӨРГӨН МЭДҮҮЛСЭН ҮНДЭСНИЙ БАЯР НААДМЫГ ЗОХИОН БАЙГУУЛАХ ХОРООНЫ ШИЙДВЭРИЙГ ХҮЛЭЭН ЗӨВШӨӨРӨХГҮЙ УЧРААС ШҮҮХЭД НЭХЭМЖЛЭЛ ӨГСӨН. ОДОО УЛСЫН ДЭЭД ШҮҮХЭД ХЯНАГДАЖ БАЙГАА-

Улсын аварга Э.Оюунболдын өмгөөлөгч Б.Эрдэнэмөнхтэй цөөн хором ярилцлаа.

-Бөхчүүд допинг хэрэглэсэн гэх асуудал нийгэмд нэлээдгүй шүүмжлэл дагуулж байна. Энэ асуудал дээр таны байр суурь ямар байна вэ?

-Сэргээшийн шинжилгээгээр бөхчүүдээс хориотой төрлийн бодис илэрч олон нийтийн шүүмжлэлд өртөж байна. Бөхчүүдийн сэргээшийн асуудал олон жилийн өмнөөс эхтэй, ужгирсан асуудал л даа. Сүүлийн жилүүдэд үзүүр, түрүүний бөхчүүдээс хориотой төрлийн бодис илрээд байгаа нь олон нийтийн дургүйцлийг ихээхэн хүргэж байх шиг байна.

-Бөхчүүд допинг хэрэглээгүй, гэхдээ илэрсэн тул хүлээн зөвшөөрч байна гэж мэдэгдэл хийгээд байгаа. Тэгэхээр хэрэглэснээ мэдээгүй байж болох юм уу?

-Бөхчүүдийн мэдэгдэл, тайлбар зэргийг харж байхад энэ асуудалд зөвхөн бөхчүүдийг буруутгаж боломгүй байна. Тухайлбал, 2019 оны түрүү бөх Э.Оюунболд, 2020 оны үзүүр бөх Н.Батсуурь нарын тайлбараас үзэхэд өмнө нь улсын өндөр дээд цолонд хүрсэн, олон нийтийн хайр хүндэтгэлийг хүлээсэн хүмүүс болохын хувьд сэргээшийн төрлийн бодис хэрэглэх шаардлага байхгүй гэж итгэх логик өнцөг байна л даа. Хэрэглэвэл илрэх нь тодорхой, сэргээш хэрэглээд өнөөдрийг хүртэл хөдөлмөрлөж авсан цол, амжилт нэр хүндээ алдах болчимгүй үйлдэл хийхгүй л байлтай. Гэтэл шинжилгээгээр сэргээш илэрчихээд байдаг. Тэгэхээр асуудлыг цогцоор харвал энэ нь зөвхөн бөхчүүдийн асуудал биш, “тамирчдыг дэмжих ажилтан” буюу дасгалжуулагч, багийн гишүүд, менежер, эрүүл мэндийн болон эм зүйн ажилтны хариуцлагын асуудал, “хориотой бодис олж авах, хэрэглэх арга замуудыг хязгаарлах” асуудал, төрөөс сэргээшийн эсрэг байгууллагуудын үйл ажиллагааг дэмжих, шинжилгээний дээжийг авах, хадгалж хамгаалах, тээвэрлэх асуудал, өнгөрсөн хойно нь биш, урьдчилан сэргийлэх ажлууд хийх шаардлагатай байна. Урьдчилан сэргийлэх ажлуудад тухайлбал, гэнэтийн болон явцын тэмцээний өмнөх шинжилгээ, ухуулах, ойлгуулах сургалт, сурталчилгаа явуулах гэх мэт. Тачирчдад урьдчилан мэдэгдэхгүйгээр гэнэтийн сорил шинжилгээ хийж ч болно. Эдгээр үйл ажиллагаа хэрэгжүүлэх бүрэн боломжтой бөгөөд эрх зүйн үндэс нь НҮБ-ын ЮНЕСКО-ын 2005 оны 10 дугаар сарын хуралдаан батлагдаж, Монгол Улс 2007 оны наймдугаар сард нэгдэн орсноо соёрхон баталсан “Спортод сэргээш хэрэглэхийн эсрэг Олон улсын конвенц” юм. Энэ конвенцоор хүлээсэн үүргээ хэрэгжүүлэх арга механизм дутмаг байдал нь өнөөдрийн энэ сэргээшийн асуудлыг газар авахад хүргэж байна. Уг асуудал бөхчүүд бүгд жудагтай болоод, олон нийт дургүйцлээ илэрхийлээд, сэргээш илэрсэн хэдэн бөхчүүдээ ад үзээд шийдэгдчих асуудал биш. Тэгэхээр мэдлэг мэдээлэлгүй, хяналт хариуцлагагүй байдлаас үүдэлтэйгээр хориотой бодис хэрэглэсэн байх бүрэн боломжтой гэж харагдаж байна. Үндэсний тусгаар тогтнолын бэлгэ тэмдэг болсон Үндэсний их баяр наадмын томоохон үйл явдлын нэг болсон үндэсний бөхийн спорт нь тусгаар тогтносон Монгол Улс байгаа цагт байж байх их өв соёл юм.

-Тэгэхээр уг асуудлыг хэрхэн шийдвэрлэж цэгцлэх вэ?

-Зөвхөн сэргээшийн асуудал биш, үндэсний бөхөд тулгарч буй асуудлуудыг холбогдох төрийн байгууллагууд, бөхийн холбоо, мэргэжилтнүүд хамтраад цогцоор нь шийдвэрлэж, шийдвэрлэсэн асуудлаа хэрэгжүүлэх чадавхыг бүрдүүлж, хяналт, хариуцлагыг сайжруулсны үндсэн дээр үндэсний бөхөд шударга өрсөлдөөн бий болно,нэр хүнд нь өснө.

Миний бие энэ өв соёлд хайртай, үндэсний бөх сонирхогч монголчуудын нэг болохын хувьд шударга өрсөлдөөн үзэж, элдэв хардалт сэрдэлтгүй бахдан цэнгэхийг л хүсч явдаг даа.

-Сэргээш хэрэглэсэн асуудал нь зөвхөн бөхчүүдийн буруу биш гэж байна. Тэгэхээр одоо сэргээш илэрсэн бөхчүүд яах ёстой вэ. Та өмгөөлөгч хүний хувьд зөвлөвөл?

-Үнэхээр сэргээш хэрэглээгүй гэж байгаа бол хүрээд ир ээ, өмгөөлөөд өгье гэж л хэлье дээ.

-Та Улсын аварга Э.Оюунболдын өмгөөлөгчөөр ажиллаж байгаа гэсэн. Түүний сэргээш хэрэглэсэнтэй холбоотой асуудал одоо ямар шатанд яваа вэ. Олон нийт сэргээш хэрэглэснээ хүлээн зөвшөөрөхгүй шүүхээр явлаа гэж шүүмжлэлтэй хандаж байх шиг байна?

-Э.Оюунболд аваргын хувьд сэргээш илэрлээ гэсэн мэдээ сонсоод анх гайхаж хүлээж авсан байдаг. Үнэхээр хэрэглээгүй гэдэгтээ итгэлтэй байгаа хэн ч байсан үнэнийг тогтоохоор оролдоно биз дээ. Сэргээшийн шинжилгээний дээжийг авах, хадгалах явцад зөрчил гарсан байж болзошгүй гэж хардаж байгаа. Уг асуудлаар Авлигатай тэмцэх газарт гомдол өгөөд хэрэг үүссэн, шалгагдаж байгаа. Э.Оюунболдын даваа бүрийг хүчингүй болгож, барилдах эрхийг нь хоёр жилээр хассан, цолыг нь хураах саналыг Монгол Улсын Ерөнхийлөгчид өргөн мэдүүлсэн Үндэсний баяр наадмыг зохион байгуулах хорооны шийдвэрийг хүлээн зөвшөөрөхгүй учраас шүүхэд нэхэмжлэл өгсөн. Одоо Улсын дээд шүүхэд хянагдаж байгаа.

-Олон улсын лабораториос сэргээш хэрэглэсэн гэсэн дүгнэлт гарсан байхад Үндсэний баяр наадмыг зохион байгуулах хорооны шийдвэрт буруу байхгүй юм биш үү?

-Барилдсан бөхийн давааг хүчингүй болгох эрх хэмжээ Үндэсний бөхийн барилдааны дүрмийн дагуу Үндэсний баяр наадмыг зохион байгуулах хорооных биш, Үндэсний бөхийн салбар хорооны эрх хэмжээний асуудал юм. Гэтэл Үндэсний баяр наадмыг зохион байгуулах хороо эрх хэмжээндээ хамаарахгүй асуудлаар шийдвэр гаргасан байгаа.

Ер нь бол Монгол Улс 1992 онд шинэ Үндсэн хуулиа баталж Ардчилал, хүний эрх, эрх чөлөөг дээдэлдэг замыг сонгосон. Ардчилсан улсын иргэн хэн ч байсан шүүхэд гомдол, нэхэмжлэл гаргаж, шударга шүүхээр шүүлгэх эрхтэй.

Уучлалт гуйсан нь жудагтай, эрхээ хамгаалахаар шүүхэд хандсан нь жудаггүй гэдэг асуудал байж болохгүй. Эрхээ хамгаалахын төлөө хуулийн хүрээнд явж хэнийг ч хэн ч байсан саад хийж болиулж болохгүй. Шүүх л эцсийн шийдлийг гаргана.

Н.Гантулга