Хэмин Суним гэдэг зохиогчийн “Аядуу тайван ахуйдаа л бидний анзаардаг зүйлс” нэртэй, жижиг хатуу хавтастай ном бий. Энэ Хэмин Суним гэдэг хүн бол Зэн буддизмын нөлөө бүхий багш нарын нэг гэнэ. Тэр Өмнөд Солонгост төрсөн бөгөөд санваартан юм. Мөн твиттер, фэйсбүүкийн сая гаруй дагагчидтай аж. Одоо Америкийн Лос-Анжелес хотод аж төрдөг. Уг ном 30 гаруй хэлээр хэвлэгдсэн.Номд орчлон гэж бидний анхаарал татсан тэр л хязгаарлагдмал ертөнцийг хэлдэг гэжээ. Тэрнээс бүх л орчлонг хэлдэггүй аж. Буддагийн нүдээр бүх юм будда болж харагддаг, гахайны нүдээр бүх юм гахай болж харагддаг гэгчээр бид орчлонг яаж харж, яаж мэдэрснээр орчлон тийм л байна. Бидний амьдрал ямар яаруу давчуу билээ.

Их хотын шуугиант амьдрал ямар түргэн хэмнэлтэйг бид гайхширдаг. Тэгвэл та орчлон ертөнц яарч байхыг харсан уу. Та зогтусаад дэлхий ертөнцийг анзаараад үз дээ. Хүүхдээ салхилуулсан залуухан бүсгүй цэцэрлэгт хүрээлэнд сандал дээр сууж байхыг харна. Намрын шар нар нозоортол ээж, том том навчис цардмал талбай дээр унаж, хүүхдүүд хөөцөлдөн тоглож, залуу охид юуг ч юм шивгэнэлдэн толгойгоо нийлүүлэн сууна.Бид тайвширч аядуу тайван байвал орчлон ертөнц ч, нөгөө шуугиант амьдрал ч аядуу тайван л болдог. Зохиогч 30 хүрээд гурван зүйлийг ойлгосон гэж бичжээ.Тэгэхдээ аз жаргалтай байхын тулд юу хийх ёстойгоо ч ухаарсан. Нэгдүгээрт, хүмүүс миний боддог шиг намайг тэгтлээ их сонирхдоггүй. Долоо хоногийн өмнө уулзсан найзаа би ямар хувцастай, нүүрний будаг нь ямар байсан, үс гэзэг нь ямар байсныг санахгүй. Тэгэхээр тэр ч гэсэн яагаад намайг санах ёстой гэж. Бид бусдын тухай үе үе бодсон ч тэгсхийгээд мартаж өөр юм бодож эхэлдэг. Тэгвэл яагаад амьдралынхаа олон арван цагийг бусдад ямар харагдах бол гэж санаа зовох ёстой юм.Хоёрдугаарт, би бүгдэд таалагдах албагүйгээ мэдлээ. Таалагдахгүй байна гэж санаа зовох ч хэрэггүй, таны тухай хүн бүрийн бодлыг хянаж чадах ч үгүй.Таалагдахгүй бол тэр л биз, урагш харж өөрийн замаар яв. Гуравдугаарт, чин үнэндээ бидний бусдын төлөө гэдэг зүйлсийн ихэнх нь өөрсдийнхөө тусын тулд байдаг аж.

Гэр бүлийнхээ төлөө залбирлаа гэхэд л тэд дэргэд нь байх чухал учраас л тэр. Будда, Есүс л биш бол хар амиа бодох энэ төрөлхийн араншингаа өөрчилж чадахгүй.Бусдын бодолд санаа зовохоо больж, зүрх сэтгэлийнхээ дуудлагыг л дага. Аз жаргалыг олсон цагт л энэ ертөнцийг илүү сайхан болгоход хувь нэмэр болно гэжээ. Түүний сургаалуудаас та бүхэндээ ганц нэгийг сонирхуулъя. Өөрийг чинь сайн мэдэхгүй хүмүүс таныг бишрэн шүтэж байвал тэд таны жинхэнэ төрхийг бус харин төсөөллийн хуурмаг зүйлээ л харж байгаа нь тэр.Ихэнх хүмүүс амьдралыг бүх зүйлтэй эцэсгүй тэмцэлдэх гэж хэлж болно.Харин гэгээрсэн нэгэн нь аливааг бүрэн дүүрнээр нь хүлээн авах тухай юм. Хорвоо үтэр түргэн өөрчлөгдөж байгаа ч юмсыг байгаагаар нь хүлээн авбал оюун санаа тогтуун тайван болдог.Орчлон ертөнцийн бүх юм түр зуурынх.

Тийм болохоор мөнх бус учраас л юм бүхэн үнэ цэнэтэй байгаа юм.Эрхэм нандин агшин хором бүрийг ухаалгаар, сайн сайхан өнгөрүүл.Амьдрал театртай л адил. Танд нэг дүр оногдоно. Харин тэр дүр танд таалагдахгүй бол хүссэн дүрээ бүтээх хүч чадалтай гэдгээ үргэлж санаж яваарай.Хүн хэзээ ч хэлснээрээ амьдардаггүй. Харин өнгөрсөнд ямар байсан, түүгээрээ л амьдардаг. Хүчин чармайлтыг чинь хорвоо дэлхий таны бодсоноос ч хурдан анзаарна. Шийдэл хэлэхгүй шүүмжилнэ гэдэг шүүмжлэгч этгээд л эгогоо тэжээж буй хэрэг юм. Шулуун шударга үг бус, үнэн хайр л хүмүүсийн амьдралыг өөрчилдөг. Бодлоо эерэг байлга, учир нь бодол тань үг болно. Үгээ эерэг байлга, учир нь үг тань үйлдэл болно.

Үйлдлээ эерэг байлга, учир нь үйлдэл тань зуршил болно.Зуршилаа эерэг байлга, учир нь зуршил тань үнэт зүйл болно. Үнэт зүйлсээ эерэг байлга, учир нь үнэт зүйлс тань хувь тавилан болно хэмээн Махата Гандий хэлсэн гэжээ.

ЖАМБАЛЫН САНДАГДОРЖ