“Би өглөө нь очиж улсын төсвийн танилцуулгатай танилцаад өдөр нь тэндээс буцаад гарсан. Хонож өнжсөн, ууж идсэн юм алга. Уг нь бол улсын харъяаллын байгууллагад хийчихэж болох л байсан байх” гэж хэлээд УИХ-ын гишүүн Г.Дамдинням ухасхийх нь холгүй босоод явчихав. Тэрэлж зочид буудал хэмээх таван одтой тансаг харшид 2025 оны улсын төсвийн хэлэлцүүлгийг зохион байгуулсан тухай яриад ухасхийсэн нь энэ. Г.Дамдинням ч яахав ороод гарсан, ууж идээгүй юм байж.

Гэвч энэ мундаг хэлэлцүүлэгт 50 сая төгрөг зарцуулсан гэхээр бусад эрхэм гишүүд, төрийн мундагчуул үлдэж “хэлэлцсэн” хэрэг. Яаж таван одтой зочид буудлыг үнэгүй зайдагнах билээ. Мөнгийг нь төлж таарна, төлсөн мөнгө нь энэ 50 саяас гарсан байж таарах нь. 50 сая нь тэдний өөрсдийнх нь мөнгө биш төрийнх, татварынх гэдэгт л учир байгаа юм.

Уг нь Төрийн ордонд хоосон танхим өрөө бишгүй бий. Их тэнгэр гэж их юмны сав бас байна. Өөр олон яам, агентлагууд байна. Их ярьвал Спортын төв ордны заал ч хоосон л байгаа шүү дээ. Тэнд бөхийн барилдаан болохоо больсон юм чинь очоод хэлэлцсэн ч болно. Гэтэл тэгсэнгүй ээ, заавал тансаг зочид буудал руу бултаараа догдлон тэмүүлцгээжээ. Үүнийг нь Шилэн Цогоо хэмээх бор залуу ширүүхэн хэлээд тавьчихав. Хэлэхдээ хэргээр виски зэрэгтэй холбоод, сэтгүүлчдийн цалинг ч дурдаад олны зэвүүг хүргээд амжлаа. “Миний уудаг Гленморанж вискинээс 250 шилийг авах мөнгөөр наргисан байна. Энэ чинь 50 сэтгүүлчийн сарын цалин биз дээ?” гэх жишээ үгс мэдээж, улныхан гэх эгэл иргэдийн болон сэтгүүлчдийн дургүйцлийг төрүүлж таарна. Үүнийг цочоож мэдээлэх гээд байгаа юм л даа. Адлуулж анхааралд оруулах ч гэж бас болно. Ингэж хэлэхгүй бол 50 сая төгрөг зарлагадаж хэлэлцсэнийг үнэндээ хэн ч тоохгүй. 50 сая байтугай 50 тэрбумыг ч тогтоож сонсохооргүй болтол луйвар, булхайгаар булчихсан юм чинь.

Мань Шилэн Цогоо хэлсэн үгэндээ ашигласан жишээндээ уучлалт гуйсан байна лээ. “Аргаа ядаад амьдаар нь өөр дээрээ жишээ авч ярьж байж л хүмүүст хүргэлээ дээ. Буруу жишээ татаж, уучлаарай” гэж тэр жиргэжээ. Бас яахав хоржоонтой эр гэсэндээ араас нь “Дараагийн удаа бүтээгдэхүүнээ жишиж сурталчлуулах компаниуд чат бичээрэй” хэмээн наргиа хийжээ. Наргиа 80 хувьтай гэдэг. Магадгүй үнэхээр өөр нэгэн компани дараагийн удаа хэлэх үгэнд нь бүтээгдэхүүнээ нэрийг багтаачихъя гэж сэтгэж мэдэх л юм. За энэ хөнгөхөн наргиа ч яахав. Хамгийн гол нь Төрийн ордондоо төсвөө хэлэлцдэггүй, заавал амралтын газар олуулаа очиж, 50 саяар нь зарлагадан хэлэлцсэнийг бид мэдэж авлаа. Уг нь төсвөө энэ 50 саяас эхлээд хэмнэж болох байсныг эхнээс нь үрж хэлэлцсэн хэрэг шүү дээ. Өөр хаана хаана яаж хэлэлцэж, хуралддаг ч юм билээ.

Тэр Тэрэлж хотел гээч нь Соёлын сайд Ч.Номингийн эзэмшилд байсан юм билээ. Одоо эрхэм сайдын төрсөн дүү Ч.Батхүүгийн нэр дээр бүртгэлтэй гэнэ. Гэхдээ сайд маань бол надад хамаагүй ээ л гэж. Төрсөн дүүгээ хамаагүй гээгүй ээ, харин түүний эзэмшлийн буудлыг хамаагүй гэсэн шүү. “Миний хувьд төрийн албан хаагч болохдоо өөрийн хувийн эзэмшлээс татгалзсанаар миний эзэмшил биш болсон. Тиймээс тэр хоёр байгууллагын хүмүүсээс өөрсдөөс нь тодруулга авсан нь зөв байх. Энэ бол Засгийн газраас хийж буй ажил учраас нэгдсэн үйл ажиллагаанд мэдээлэл аваад, оролцоод явсан. Засгийн газрын гишүүний хувьд шаардлагатай мэдээллийг очиж өгсөн” хэмээн ярьжээ. Өөрийнх нь төрсөн гэрээс өөрцгүй шахам болсон зочид буудлын танхимд улсын төсөв хэлэлцсэнийг хатагтай сайд маань хүлээн зөвшөөрсөн байгаа биз?

Босоо Ганбаа хэмээх УИХ-ын гишүүн С.Ганбаатар харин улсын төсвийг тэнд хэлэлцэхэд очоогүй гэнэ. Гэхдээ төрийн үйл ажиллагаа төрийн ордондоо болох ёстойг хэлжээ. “Би тэр өдөр хөдөө ажиллаж байсан болохоор тэнд очоогүй. УИХ-ын үйл ажиллагаа, төрийн үйл ажиллагаа ордондоо л болох ёстой” гэж Босоо бодлогын дагуу хэлжээ.

Тэгвэл Сангийн сайдын албанаас салдаггүй Б.Жавхлан эрхэм “Тэрэлж" зочид буудлыг хэлэлцүүлэг хийх тохиромжтой газрын нэг гэж ярилцсан. Тухайн хэлэлцүүлэгт дандаа УИХ, Засгийн газрын гишүүд оролцсон” хэмээн бардам нь аргагүй мэдэгдэл хийжээ. Дараа нь гадаадын улам том зочид буудлын танхимд хурлаа хийнэ гээд улсын маань удирдагчид бүгдээрээ хэд хоногоор нисээд явчихвий дээ, гэж санаа зовнисноо энд хавчуулчихъя. Тэгвэл улны бид хэд чинь Утаатбаатартаа удирдлагагүй баларч хоцорно. Ийм л юм болоод өнгөрлөө, Шилэн Цогоогийн уудаг виски, улсын төсвийг ширэн нүүрлэн хувийн байгууллагад орлого оруулан оруулан байж хэлэлцсэн зэрэг нь олны өмнө хамтдаа дэлгэгдэв. Олон нийт хамгийн түрүүнд вискиг анхаарч, чухалчлав. “Би тэгж их уудаг даадаг лут амьтан бол биш. Миний тэр жишээг Шилэн дансны тонуулчид харин сайхан овжин ашиглаж төөрөгдүүлэн мушгиж байна. Цалингаараа явчихсан бол хэн ч гэм хийхгүй шүү дээ. Төсвийн мөнгөөр амралт чөлөөт цагийн газар амарсан байна гэдэг нь эрүүгийн ялтай, ирээдүйд шоронд орох эрсдэлтэй шүү гэдгийг л сануулж байгаа юм. Энийгээ буцааж төл гэж байгаа юм. Төсвийн мөнгө бол тэднийг зугаацаж цэнгүүлдэг зүйл биш. Үүнийг хүлээж авахгүй бол, худлаа үнэн тайлбар хэлээд байвал Авлигатай тэмцэх газарт өгч шалгуулна” хэмээн Шилэн Цогоо жиргэснийг энд нэмчихье. Шилэн Цогоогийн вискитэйгээ ширэн нүүртэй төсөв хэлэлцэгчтэй тулсан тэнцвэргүй нэгэн баттлын түүх үргэлжлэх буй за.