Өнөө өглөө СБД-ийн “Тэгш мэнд” өрхийн эмнэлэгт өрнөсөн ярианаас сэдэвлэн бичлээ. Эрүүл мэндийн сайд хуучны танил хатагтай Д.Сарангэрэлд хандаж байна. Анхааралдаа авна уу?

Шинэ төрлийн Коронавирүстэй хийж буй баатарлаг тэмцэлд тань ард түмнийхээ нэгэн адил туйлаас талархаж бахархаж байна. Амжилт хүcье!

Манай улс 3 сая гаранхан хүн амдаа хуваагаад үзвэл ахдахаар их эмнэлэг, эрүүл мэндийн төв, үй олон эмийн сан, мянга мянган их эмч, бага эмч, сувилагч, асрагч нараар хахаж, хүн амдаа ахдахаар тооны анагаахын их дээд сургуультай болчихоод байгаа гэдэг баримтыг Сайд Та, ЭМЯ, төрийн түшээд эрхбиш мэддэг байх. Энэ юуны үзүүлэлт болохыг ч мэдэж мэдэрдэг байх. Эрүүлийг хамгаалах салбар нь лут хөгжжээ гэгдэх байх хэмээн горьдож, олон улсаас сайн үнэлгээ авна хэмээн өөрсөддөө итгэл өгч болохгүй.

Бүхэлдээ Монголын ард түмэн эрүүл мэндээр ингэтлээ доройтсон юм байна гэдгийн илэрхийлэл шүү дээ. Үнэхээр ч доройтчихоод байна. Хөл хорио цээр тавьж, хөдөлгөөнийг хязгаарлаж байгаагаа далимдуулаад монгол хүний эрүүл мэндийг хөгц шиг дотроос нь идэж гэмтээж ялзруулдаг архи, архидалтын эсрэг томхон дайралт хийгээч хэмээн би мянга бичээд нэмэргүй. ЦЕГ-т дарга хийдэг хурандаа доктор найздаа хандаад архийг энэ сардаа бүхэлд нь хорьчихооч, үйлдвэрлэл, хэрэглээ, худалдааг нь зогсоолгочихооч хэмээн уриалаад ямар хариу авсан гээч. Цагдаа тийм саналтай ч улсын маань эдийн засаг, төсөв хэцүүднэ гэж дээрээс ярьсан гэх юм. Архи зарж, архидуулж байж улсын эдийн засаг оршин тогтнож байдаг хэрэг үү?

Хэрэв Коронавирүс нэвтрээд ороод ирвэл эхлээд энэ архаг бүлэг архичдад халдварлана, тэд тээгчид болно, дараа нь бага насны хүүхэд, гэр хорооллын уушигны өвчтэй бүх хүн рүү онилон очно гэдгийг манай УОК, хотын онцгой комисс, цагдаа, эрүүлийг хамгаалахынхан мэддэг л байх даа.

Үүнээс гадна гарчигт өгүүлснээ өчих гэж байна. Социализмын үед, ардчиллын эхний үед, лав 30, 40 жилийн өмнө, адаглаад 20 жилийн өмнө энэ гялгар уутан хөх улавч манай эрүүлийг хамгаалах салбарт нэвтрээгүй байлаа. Тэглээ гээд халдвар нь дэндэж байсныг би санахгүй байна. Ахмад эмч нар бүгд эргээд нэг дурсаад үзээрэй. Гутлыг нь сайн арчуулаад, хлораминтай усаар шалаа байнга угаагаад, үүдний гутлын дэвсгэрээ норгоод солиод болоод л байсан шиг санагдах юм. Улавчгүй болоод л байсан шүү дээ.

Одоо улавчнаас их юм алга. Улавч өмслөө гээд ариун цэвэр, халдваргүйжүүлэлт хэр өссөнийг мэдэхгүй. Эмнэлгүүд 100 төгрөгөөр борлуулдаг, ядаж тийм мөнгөтэй явдаг хүн цөөхөн. Ашиг хэр унадагийг бүү мэд. ЭМЯ-ны нэгэн төрлийн бизнес хэмээн хардах хүн байдаг юм билээ. Нүдэнд сондгой тусдаг өөр нэг юм байнаа. Эмнэлгүүдийн гадна дотно хогийн сав нуль хөх улавчаар байнга дүүрэн. Багсайж харагдана. Хэрэглэчихсэн тэр их улавчийг яадгийг олж мэдмээр санагдлаа. Шатаадаг уу, булдаг уу, хогийн цэг дээр салхинд хийсгэдэг үү? Лав дахин боловсруулалт манайд хийж чадахгүй. Ядаж хэдэн мянга биш, хэрэв хурааж нөөцөлбөл хэдэн сая ч (ширхэглэбэл) байж мэдэхээр байна. Тэр их уранхай, хэрэггүй хөх улавч хаана шингэдэгийг ЭМЯ иргэдэд хариулж тайлбарлаж өгнө үү. Агаарт хийсээд жинхэнээсээ халдвар тарааж байгаа юм биш биз? Байгальд шингэж алга болтлоо гялгар уут хичнээн зуун жилийг авдаг гэлээ дээ?

Амны маска мөн хардлага төрүүлнэ. Өдөртөө хоёрыг солилоо гэхэд л зөвхөн нийслэлээс хэдэн зуун мянган амны хаалт хэрэггүй болж таарч байна. ЭМЯ энэ их хуучин маскийг яаж далд оруулдаг вэ? Шатаадаг уу, булдаг уу, хогийн цэг дээр салхинд хийсгэдэг үү? Лав дахин боловсруулалт манайд хийж чадахгүй болоод л гадаадаас гуйлга түүлэгтээ тулдаг байх. Агаарт хийсээд жинхэнээсээ халдвар тарааж байгаа юм биш биз? Байгальд шингэж алга болтлоо хичнээн удаан хийсэх бол?

Аман хууч. Хогийн цэгүүд дээр нөгөө улавч, амны хаалт хогон дунд овоорчээ. Тэр хавьд хог барааддаг мал иддэг гэх. Бүү мэд? Үтэр түргэн устгалд оруулж чадахгүй бол энэ их улавч, амны маск хэдэн саяар нь оруулж ирэх ямар хэрэг байна вэ? 

Оновчтой зөв хариултыг ЭМЯ, Сайд Та өгнө үү? Зөв хариултаа авч чадахгүй бол би байнга бичих сэдэвтэй болох нь байна шүү! Надад сонин, хэвлэл, сайтууд бүгд нээлттэй! 

Олон улсын харилцааны судлаач-профессор Д.Баярхүү